- Akımın değişimiyle orantılı olarak karşı gerilim üretip enerjiyi içinde depolamaya yarayan devre elemanına "bobin" denir.
- Bobin birimi Henry olup H sembolü ile gösterilir.
- Bobin elemanı ise L harfi ile gösterilir.
- Akım sabit ise bobin üzerindeki gerilim 0;akım doğrusal artıyor ise bobin üzerindeki gerilim de doğrusal artmaktadır.
- Bobin DC şartlarda kısa devre gibi;AC şartlarda ise frekans arttıkça açık devre gibi davranır.
µ:Manyetik geçirgenliği [Henry/metre(H/m)]
N:Sarım sayısını
A:Bobin kesit alanını [metrekare(m²)]
l;Tel uzunluğunu [metre(m)]
ifade eder.Genel bir ifadeyle
L=µ*N²*A/l
formülü ile bobinin endüktansı bulunur.
BOBİN RENK KODLARI
Renk 1.renk 2.renk 3.renk(Çarpan) 4.renk
Siyah 0 0 10^0
Kahverengi 1 1 10^1
Kırmızı 2 2 10^2
Turuncu 3 3 10^3
Sarı 4 4 10^4
Yeşil 5 5 10^5
Mavi 6 6 10^6
Mor 7 7 10^7
Gri 8 8 10^8
Beyaz 9 9 10^9
Altın 10 10 10^-1 %5
Gümüş 11 11 10^-2 %10
- 1. ve 2. sayılar yan yana yazılır ve 3. rengin sayısal değeri çarpan olarak hesaplanır.
- 4. renk ise tolerans değeridir.
- Sonuç mH cinsinden yazılır.
NOT:Eğer kodlamada ilk renk siyah veya altın ise veya altın ara değer olarak kullanılıyorsa 3. renk çarpan olarak değil sayısal değer olarak yazılır.
Örnek:Kırmızı-altın-sarı renk koduna sahip bir bobinin endüktans değeri 1.5 mH'dir.
BOBİN TÜRLERİ
1)Sabit Bobin
1a)Hava Nüveli Bobin:Genellikle yüksek frekanslı devrelerde kullanılır.
1b)Ferrit Nüveli Bobin:Nüve Al-Cu ve bazı katkı maddelerinin bir araya gelmesiyle üretilir.Ferrit nüveler endüktansı artırır.
1c)Demir Nüveli Bobin:Bir diğer adıyla şok bobinidir.Filtreleme ve ses frekans devrelerinde kullanılır.
1d)Toroid Bobin:Dijital elektronik devrelerde,yüksek frekanslı devrelerde kullanılır.Endüktansı 1µH ile 1H arasında değişir.
1e)SMD Bobin:Boyutları değerlerine göre küçüktür.
2)Ayarlı Bobin
2a)Kademeli Bobinler:Bobinden alınan uçların çok konumlu bir anahtara bağlanması ile farklı indüktanslar elde edilir.
2b)Nüvesi Hareketli Bobinler:Nüvenin hareketiyle bobinin manyetik alanı ve buna bağlı olarak da indüktansı değiştirilir.
2c)Sargı Ayarlı Bobinler(Varyometre):Sürtünen bir tırnak ile bobinin değeri ayarlanabilir.
BOBİNLERİN BAĞLANMASI
a)Seri Bağlama
Leş=L1+L2+...+Ln
b)Paralel Bağlama
1/Leş=1/L1+1/L2+...+1/Ln
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder